Singapore thông qua luật yêu cầu các nền tảng mạng xã hội phải xóa bỏ nội dung độc hại

Đạo luật mới bổ sung cho hệ thống pháp luật nghiêm minh của nước này trong quản lý và ngăn chặn tác động tiêu cực từ không gian mạng đối với người dân.

Biểu tượng của mạng xã hội TikTok. Ảnh minh họa: AFP/TTXVN

Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông (MCI) Singapore Josephine Teo cho rằng đạo luật mới nhằm lấp đầy những khoảng trống mà các luật khác chưa thể giải quyết. Quan chức này khẳng định đạo luật có khả năng đối phó với nội dung trực tuyến độc hại mà người dùng Singapore có thể truy cập, bất kể nội dung đó được lưu trữ hoặc bắt đầu từ đâu.

Đạo luật mới xác định rõ nội dung "cực kỳ tồi tệ" bao gồm những nội dung có liên quan chủ nghĩa khủng bố, tự sát và tự làm hại bản thân, bạo lực thể chất hoặc tình dục và bóc lột tình dục trẻ em, nội dung gây nguy cơ tới sức khỏe cộng đồng hoặc những nội dung có khả năng gây bất hòa về chủng tộc và tôn giáo ở Singapore.

Luật mới trao quyền cho Cơ quan phát triển truyền thông Infocomm (IMDA) yêu cầu các nền tảng, bao gồm Instagram, YouTube, Tiktok… gỡ bỏ nội dung "cực kỳ tồi tệ". Theo luật mới, IMDA cũng có thể yêu cầu một nhà cung cấp dịch vụ truy cập Internet chặn quyền truy cập của người dùng ở Singapore, trong trường hợp một dịch vụ truyền thông trực tuyến từ chối dỡ bỏ nội dung trực tuyến có hại.

Đạo luật mới quan tâm tới người dùng trẻ tuổi, dễ bị tổn thương bởi các tác động tiêu cực từ thông tin độc hại trên mạng xã hội. Theo đó, quy tắc thực hành về an toàn trực tuyến sẽ được áp dụng trên các nền tảng mạng xã hội với nhiều biện pháp bảo vệ cần thiết để ngăn người dùng, đặc biệt là thanh thiếu niên và trẻ em dưới 18 tuổi, truy cập nội dung có hại. Những biện pháp này bao gồm các công cụ cho phép trẻ em hoặc các bậc cha mẹ quản lý sự an toàn trên các mạng xã hội và cơ chế để người dùng báo cáo nội dung có hại cũng như các tương tác không mong muốn.

Mặc dù đa số mạng xã hội hiện nay đều quy định độ tuổi người dùng, tuy nhiên chưa có cơ chế nào để xác minh điều này trên thực tế. Một cuộc khảo sát của MCI hồi tháng 6 cho thấy những người được hỏi quan tâm nhất đến những tác hại ảnh hưởng đến trẻ em, trong đó 97% người được hỏi cảm thấy nội dung trực tuyến có hại sẽ tác động tới trẻ em và thanh thiếu niên. Do đó, Singapore hướng tới tích hợp dữ liệu quản lý dân cư vào việc kiểm soát độ tuổi đăng ký mạng xã hội để giải quyết bất cập trên.

Cũng theo đạo luật, căn cứ báo cáo của người dùng, các công ty truyền thông xã hội sẽ phải hành động "trong vòng vài giờ" theo quy định của IMDA, đặc biệt là phải xử lý kịp thời với các nội dung liên quan đến khủng bố. Các công ty truyền thông phải đối mặt với khoản tiền phạt lên đến 1 triệu SGD (khoảng 715.000 USD) nếu không tuân thủ.

Trước đó, các nền tảng mạng xã hội nổi tiếng như Facebook, Instagram, Youtube… cũng đã là đối tượng điều chỉnh của nhiều văn bản pháp luật của Singapore nhằm chống vấn nạn tin giả. Năm 2019, Facebook đã công bố những tiêu chuẩn nghiêm ngặt áp dụng với các quảng cáo chính trị trên mạng xã hội tại Singapore nhằm ngăn chặn tình trạng lan truyền thông tin giả mạo trước thềm tổng tuyển cử ở Singapore năm 2020. Mọi quảng cáo liên quan tới bầu cử và chính trị ở Singapore đăng tải trên Facebook hoặc Instagram sẽ phải xác nhận danh tính và địa điểm cũng như người chịu trách nhiệm.

Các nghị sĩ Quốc hội Singapore nhiều lần lên tiếng về vấn nạn những nội dung trực tuyến độc hại ngày càng trở nên phổ biến, cũng như kêu gọi cần có nhiều biện pháp mạnh hơn để bảo vệ những người dùng, đặc biệt là nhóm dễ bị tổn thương như trẻ em.

Đạo luật trước khi được thông qua đã thu hút nhiều ý kiến đóng góp. Ông Desmond Choo, nghị sĩ quốc hội đại diện khu vực Tampines, cho rằng đạo luật không nên chỉ dừng ở mức phạt 1 triệu SGD đối với các công ty truyền thông xã hội mà đề xuất tính theo 10% lợi nhuận năm, tùy mức nào cao hơn.

Nghị sĩ Melvin Yong đại diện khu vực Radin Mas cho rằng thời gian sử dụng màn hình quá nhiều có liên quan đến vấn đề kém phát triển và cần đảm bảo rằng giới trẻ không bị cuốn vào việc lướt mạng xã hội một cách vô thức.

Trong khi đó, có ý kiến nhấn mạnh phải tính tới cả các nội dung xúc phạm, nội dung khuyến khích người Singapore tham gia vào cuộc xung đột vũ trang nước ngoài hay mô tả hành vi ngược đãi động vật.

Người đứng đầu MCI cũng khẳng định mục đích bao trùm của đạo luật là cung cấp một môi trường và điều kiện an toàn để bảo vệ người dùng trực tuyến, đồng thời tôn trọng quyền tự do ngôn luận và biểu đạt đã được quy định trong Điều 14 của Hiến pháp nước này. Quan chức này cho rằng ngoài mức tiền phạt, các công ty truyền thông cũng chịu tổn hại khác, như uy tín giảm sút trong trường hợp không tuân thủ nhiều lần.

Bộ luật mới cùng với các luật khác như Đạo luật chống can thiệp nước ngoài, Đạo luật phát thanh truyền hình, Luật Bảo vệ khỏi sự thao túng và lừa dối trực tuyến vừa được thông qua tháng 10 vừa qua, sẽ là sự bổ sung cho hệ thống luật pháp quản trị không gian mạng của Singapore.

Việc đạo luật chưa mở rộng tới nhiều nội dung khác thường được coi là "độc hại" trên nền tảng mạng xã hội, có thể phản ánh Singapore dừng ở mức "siết" nhưng chưa quá "chặt". Đồng thời, điều này cũng để ngỏ khả năng Singapore sẽ tiếp tục sửa đổi, bổ sung các quy định trên trong thời gian tới, phù hợp với tốc độ phát triển nhanh của các mạng xã hội.