Dự phòng viêm phổi và bệnh do phế cầu khuẩn bằng vắc xin có tầm phủ rộng

Hội nghị khoa học ‘Dự phòng bệnh do phế cầu khuẩn: Tầm quan trọng của bảo vệ đa type huyết thanh’

Sự kiện nhằm cập nhật đến các cán bộ và chuyên gia y tế về thông tin gánh nặng bệnh tật và ra mắt vắc xin phòng bệnh do phế cầu khuẩn (streptococcus pneumoniae), với chỉ định bảo vệ có tầm phủ rộng vừa được Bộ Y tế cấp phép lưu hành trong tháng 5. 

Vắc xin này giúp tạo miễn dịch chủ động phòng ngừa viêm phổi và nhiễm phế cầu khuẩn do các type huyết thanh phổ biến cho người có nguy cơ nhiễm bệnh từ 2 tuổi trở lên và không giới hạn độ tuổi trần.

Nhiễm phế cầu khuẩn là mối đe dọa đối với sức khỏe cộng đồng trên toàn thế giới, gây nên những bệnh lý nguy hiểm như viêm phổi, viêm màng não, và nhiễm trùng máu (hay nhiễm khuẩn huyết). 

Chỉ trong năm 2021, trên toàn thế giới có đến 97,9 triệu trường hợp mắc mới nhiễm khuẩn hô hấp dưới do phế cầu khuẩn gây ra. Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), trẻ em dưới 5 tuổi, người lớn trên 50 tuổi, và người có bệnh mãn tính là những đối tượng có nguy cơ mắc bệnh do phế cầu cao nhất.

Đến nay đã có khoảng 100 type huyết thanh được phát hiện, trong đó có 23 type gây nên 80-90% bệnh phế cầu xâm lấn (IPD) trên thế giới. Theo dữ liệu tại Hoa Kỳ giai đoạn 2010-2018, tỉ lệ mắc mới bệnh do phế cầu xâm lấn có xu hướng gia tăng ở những type huyết thanh phế cầu không có trong các vắc xin cộng hợp, từ 61% lên 77%.

PGS.TS.BS Cao Hữu Nghĩa - chủ nhiệm bộ môn khoa học y sinh, Viện Pasteur TP.HCM - bổ sung thêm: ‘Vắc xin là chiến lược hàng đầu để phòng chống bệnh do phế cầu khuẩn gây ra. Vì phế cầu khuẩn có tính đa dạng về type huyết thanh, việc bảo vệ đa type huyết thanh ở tầm phủ rộng sẽ mở ra cơ hội mới cho người dân trong việc dự phòng các bệnh lý nguy hiểm’.

Tỉ lệ tử vong do bệnh phế cầu khuẩn xâm lấn vô cùng đáng lo ngại, lên đến 10-25% ngay cả khi đã sử dụng hợp lý kháng sinh. Theo WHO, các nước đang phát triển chịu ảnh hưởng nặng nề nhất và ước tính mỗi năm có khoảng 1 triệu trẻ em tử vong vì các bệnh do phế cầu khuẩn gây ra.

PGS.TS.BS Trần Văn Ngọc - Ban Chấp hành Hội Hô hấp Việt Nam, chủ tịch Liên chi hội Hô hấp TP.HCM - nhấn mạnh: ‘Tại Việt Nam, phế cầu khuẩn có thể kháng rất nhiều loại kháng sinh phổ biến, khả năng kháng lên đến 70-97% - điều này khiến quá trình điều trị cho bệnh nhân vô cùng khó khăn và tốn kém. 

Theo thống kê, chi phí điều trị trung bình cho mỗi bệnh nhân viêm phổi cộng đồng tại Việt Nam là 629 đô la Mỹ (tương đương 16 triệu đồng) và thời gian nằm viện trung bình là 10 ngày. Vì vậy việc dự phòng kịp thời là rất quan trọng, để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh và tác hại của bệnh do phế cầu gây ra’.

PGS.TS.BS Trần Văn Ngọc - Ban Chấp hành Hội Hô hấp Việt Nam, chủ tịch Liên chi hội Hô hấp TP.HCM - chia sẻ tại hội nghị diễn ra tại TP.HCM

Thế giới, trong đó có Việt Nam, đang chịu tác động nặng nề của già hóa dân số bên cạnh các vấn đề khác. Vì vậy tiêm chủng người lớn, đặc biệt là người già cũng cần được ưu tiên. Theo nghiên cứu dữ liệu toàn quốc tại Đức, nguy cơ tử vong vì viêm phổi tăng dần theo độ tuổi ở người lớn trên 50 tuổi.

‘Đối tượng này dễ mắc các bệnh truyền nhiễm hơn, có thể là do hệ thống miễn dịch suy yếu và không có khả năng loại bỏ mầm bệnh trước khi chúng có khả năng gây bệnh. Việc cấp phép vắc xin không giới hạn độ tuổi trần có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong công tác phòng chống bệnh do phế cầu khuẩn cho người trưởng thành, đặc biệt là người cao tuổi’ - PGS.TS.BS Phạm Quang Thái, phó trưởng khoa kiểm soát bệnh truyền nhiễm, Viện Vệ sinh dịch tễ trung ương, giải thích thêm.

MSD đã dành hơn 125 năm - gần bằng lịch sử hình thành công ty - để liên tục nghiên cứu, phát triển các loại thuốc điều trị và vắc xin phòng bệnh do phế cầu khuẩn.

Bà Katharina Geppert - tổng giám đốc MSD Việt Nam - chia sẻ: ‘Đến nay đã có đến 4 loại vắc xin phế cầu mà MSD phát triển được cấp phép bởi Cơ quan Quản lý thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) - bao gồm loại vắc xin phế cầu đầu tiên được cấp phép tại Hoa Kỳ. 

Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh (CDC) Hoa Kỳ đã khuyến nghị sử dụng ba loại vắc xin để chống bệnh do phế cầu khuẩn - hai trong số đó là những vắc xin phế cầu mà MSD đã phát triển’.

Bà Katharina Geppert, tổng giám đốc MSD Việt Nam, tại hội nghị

Với mục tiêu chung là ứng dụng sức mạnh của khoa học tiên tiến để cứu sống và cải thiện cuộc sống trên toàn thế giới, trong hơn 130 năm qua MSD luôn tiên phong trong nghiên cứu nhằm mang đến các loại thuốc, vắc xin, và các giải pháp sức khỏe tiên tiến giúp đối phó những căn bệnh hiểm nghèo nhất trên thế giới. 

Trong gần 30 năm hoạt động tại Việt Nam, MSD đã và đang nỗ lực không ngừng nghỉ để hiện thực hóa khát khao cải thiện cuộc sống của hàng triệu người dân Việt.