Thì là là một loại rau xuất hiện nhiều trong các món ăn châu Âu và châu Á.
Cây thì là có thân mảnh, lá mềm và nhỏ. Là một rau thơm, thì là thường được sử dụng để thêm hương vị cho các món ăn. Thì là thường được người Việt Nam sử dụng để nấu với cá, nấu các món canh...
Thì là chứa nhiều dinh dưỡng và từ xưa đã được sử dụng để điều trị nhiều bệnh, bao gồm các vấn đề tiêu hóa, đau bụng và hơi thở có mùi.
Dưới đây là những lợi ích dinh dưỡng và sức khỏe của thì là, cũng như cách sử dụng thì là trong ẩm thực.
Dinh dưỡng trong thì là
Một cốc (9 gram) nhánh thì là tươi cung cấp khoảng:
- Lượng calo: 4
- Vitamin C: 8% giá trị hàng ngày (DV)
- Mangan: 5% DV
- Vitamin A: 4% DV
- Folate: 3% DV
- Sắt: 3% DV
Thì là tươi rất ít calo nhưng lại là một nguồn cung cấp một số vitamin và khoáng chất thiết yếu, bao gồm vitamin C, mangan và vitamin A.
Vitamin A là một chất dinh dưỡng quan trọng để duy trì thị lực và hỗ trợ hệ thống miễn dịch khỏe mạnh. Nó cũng có vai trò hỗ trợ sinh sản.
Tương tự, vitamin C rất quan trọng với hệ miễn dịch và giúp hình thành xương, chữa lành vết thương và trao đổi chất.
Ngoài ra, vitamin C đã được chứng minh là một chất chống oxy hóa mạnh giúp bảo vệ tế bào chống lại tổn thương do gốc tự do gây ra.
Thì là cũng là một nguồn cung cấp mangan dồi dào, đây là một khoáng chất cần thiết hỗ trợ hoạt động bình thường của não, hệ thần kinh và giúp chuyển hóa đường và chất béo.
Hơn nữa, thì là tươi cung cấp 1–2% DV canxi, đồng, magiê, kali, riboflavin và kẽm.
Tuy nhiên, vì thì là tươi thường được tiêu thụ với số lượng nhỏ hơn 1 cốc (9 gram), lượng chất dinh dưỡng bạn nhận được từ việc rắc thì là lên thức ăn sẽ ít hơn đáng kể.
Thì là chứa nhiều dinh dưỡng và từ xưa đã được sử dụng để điều trị nhiều bệnh.
Lợi ích của thì là
Từ thời cổ đại, thì là đã được sử dụng ở nhiều nơi trên thế giới để điều trị đau bụng và các bệnh tiêu hóa.
Trong khi những cách sử dụng truyền thống hơn này chưa được nghiên cứu kỹ, thì là đã được chứng minh là có những lợi ích sức khỏe tiềm năng khác.
1. Giàu chất chống oxy hóa
Chất chống oxy hóa là các hợp chất tự nhiên giúp bảo vệ tế bào chống lại thiệt hại do gốc tự do gây ra.
Nghiên cứu cho thấy việc tiêu thụ thực phẩm giàu chất chống oxy hóa có thể giúp giảm viêm mãn tính, ngăn ngừa hoặc thậm chí điều trị một số bệnh nhất định, bao gồm bệnh tim, Alzheimer, viêm khớp dạng thấp và một số dạng ung thư.
Thì là rất giàu một số hợp chất thực vật có đặc tính chống oxy hóa, bao gồm:
- Flavonoid: Các hợp chất thực vật này có liên quan đến việc giảm nguy cơ mắc bệnh tim, đột quỵ và một số dạng ung thư. Chúng cũng có thể đóng một vai trò quan trọng đối với sức khỏe của não.
- Terpenoit: Những hợp chất này có thể bảo vệ chống lại các bệnh về gan, tim, thận và não.
- Tannin: Có mặt trong nhiều loại thực vật, tannin đã được chứng minh là có đặc tính chống oxy hóa mạnh, cũng như tác dụng kháng khuẩn.
Ngoài ra, thì là là một nguồn cung cấp vitamin C dồi dào, cũng đã được chứng minh là có đặc tính chống oxy hóa mạnh mẽ.
Thì là thường xuyên được người Việt sử dụng trong các món cá.
2. Có thể tốt cho tim mạch
Bệnh tim là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên toàn thế giới. Tuy nhiên, Tổ chức Y tế Thế giới ước tính rằng gần 75% các trường hợp bệnh tim có thể được phòng ngừa bằng cách giảm các yếu tố nguy cơ như chế độ ăn kém lành mạnh, hút thuốc và lười vận động.
Các yếu tố nguy cơ khác của bệnh tim bao gồm tăng huyết áp, tăng triglyceride và tăng mức cholesterol LDL (xấu), cũng như chứng viêm mãn tính.
Flavonoid đã được chứng minh là có tác dụng bảo vệ sức khỏe tim mạch do đặc tính chống oxy hóa và chống viêm của chúng.
Hơn nữa, các nghiên cứu trên động vật đã gợi ý rằng chiết xuất thì là có thể có tác dụng giảm cholesterol và triglyceride. Tuy nhiên, nghiên cứu ở người có kết quả chưa thống nhất.
Một nghiên cứu trên 91 người có tổng mức cholesterol và triglyceride cao cho thấy rằng uống 6 viên chiết xuất thì là mỗi ngày trong 2 tháng đã cải thiện đáng kể mức cholesterol toàn phần và triglyceride nhưng không làm thay đổi mức cholesterol HDL (có lợi).
Thì là được dùng để trộn salad.
Tuy nhiên, một nghiên cứu khác trên 150 người có mức cholesterol và triglyceride cao cho thấy không có sự thay đổi đáng kể nào về mức cholesterol hoặc triglyceride sau 6 tuần uống viên thì là mỗi ngày.
Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là hầu hết các nghiên cứu xem xét tác động của thì là đối với sức khỏe tim mạch đều sử dụng chiết xuất. Do đó, vẫn chưa rõ thì là tươi trong chế độ ăn có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch như thế nào.
Nhìn chung, mặc dù các chất chống oxy hóa trong chiết xuất thì là có thể có lợi cho sức khỏe tim mạch tổng thể, nhưng vẫn cần nhiều nghiên cứu hơn ở người để đánh giá hiệu quả của thì là đối với mức cholesterol và triglyceride.
3. Có thể giúp giảm lượng đường trong máu
Đường huyết cao mãn tính là điều đáng lo ngại vì chúng có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh như kháng insulin, hội chứng chuyển hóa và bệnh tiểu đường loại 2.
Thì là được cho là có tác dụng giảm lượng đường trong máu.
Trên thực tế, một số nghiên cứu trên động vật mắc tiểu đường đã cho thấy dùng chiết xuất thì là hằng ngày giúp cải thiện đáng kể lượng đường trong máu lúc đói. Tuy nhiên, chưa có nhiều nghiên cứu ở người về tác dụng này của thì là.
Thì là được cho là có tác dụng giảm lượng đường trong máu.
4. Có thể có đặc tính chống ung thư
Monoterpenes là một loại tecpen, là các hợp chất thực vật tự nhiên có liên quan đến các đặc tính chống ung thư, kháng virus, kháng nấm và chống viêm.
Chúng thường được tìm thấy trong tinh dầu của các loại thực vật như thì là và có liên quan đến đặc tính chống ung thư.
Cụ thể hơn, d-limonene là một loại monoterpene mà các nghiên cứu đã chỉ ra rằng có thể giúp ngăn ngừa và điều trị ung thư phổi, vú và ruột kết.
Vì thì là chứa nhiều monoterpen, đặc biệt là d-limonene, nên nó có thể có đặc tính chống ung thư. Tuy nhiên, hiện chưa có nghiên cứu nào về hiệu quả của thì là hoặc chiết xuất thì là đối với điều trị ung thư.
Các công dụng tiềm năng khác
Thì là cũng có thể có lợi cho sức khỏe của bạn theo những cách sau:
- Đặc tính kháng khuẩn: Tinh dầu trong thì là có tác dụng kháng khuẩn, chống lại các vi khuẩn có hại như Klebsiella pneumoniae và Staphylococcus aureus.
- Tốt cho xương: Thì là chứa canxi, magiê và phốt pho - tất cả đều quan trọng đối với sức khỏe của xương.
- Giảm đau bụng kinh: Tinh dầu trong thì là có thể giúp giảm đau bụng kinh. Tuy nhiên, nghiên cứu về vấn đề này còn hạn chế.
Thì là cũng có đặc tính kháng khuẩn.
Tác dụng phụ tiềm ẩn của thì là
Nhìn chung, thì là an toàn để ăn. Tuy nhiên, trong một số trường hợp hiếm gặp, nó đã gây ra các phản ứng dị ứng, nôn mửa, tiêu chảy, ngứa miệng, sưng đỏ trên lưỡi và sưng họng.
Ngoài ra, bạn nên tránh dùng thuốc hoặc chiết xuất thì là trong thời kỳ mang thai và cho con bú vì chưa có nhiều nghiên cứu về độ an toàn của các thực phẩm chức năng này.
Cách chế biến thì là
Thì là có thể được dễ dàng thêm vào món ăn của bạn. Dưới đây là một số cách để thêm thì là tươi vào bữa ăn:
- Trang trí cho súp hoặc rau nướng, xào.
- Rắc lên trên các món salad.
- Cắt nhỏ và trộn cùng salad.
- Nấu cùng các món cá, thịt cừu hoặc canh.
- Dùng để pha nước xốt, nước chấm.
Kết luận
Chứa chất chống oxy hóa và vitamin C, magiê và vitamin A, thì là có thể mang lại một số lợi ích cho sức khỏe, bao gồm bảo vệ chống lại bệnh tim và ung thư.
Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là hầu hết các nghiên cứu xem xét lợi ích của thì là đều sử dụng chiết xuất thì là. Do đó, vẫn chưa rõ liệu việc sử dụng thì là tươi trong chế độ ăn có tác dụng tương tự hay không.
Dù sao đi nữa, thì là có thể tạo thêm hương vị và màu sắc cho nhiều món ăn. Khi được bảo quản đúng cách, thì là tươi có thể giữ được đến 1 tuần trong tủ lạnh và vài tháng trong tủ đông.
Nhìn chung, thì là là một loại rau thơm có hương vị có thể tăng cường dinh dưỡng cho chế độ ăn của bạn.
(Nguồn: Healthline)
