Trong Tây du ký nhà văn Ngô Thừa Ân mô tả Tôn Ngộ Không là con khỉ được sinh ra từ một tảng đá, lúc sinh thời khiến trời đất rung chuyển, kinh động đến thiên đình. Thạch Hầu quyết tâm ra ngoài tầm sư học đạo, cuối cùng được bái Bồ Đề Tổ Sư làm sư phụ. Bồ Đề Tổ Sư đặt tên cho thạch hầu là Tôn Ngộ Không. Tôn Ngộ Không học được từ Bồ Đề Tổ Sư hai bản lĩnh là 72 phép biến hóa và Cân Đẩu Vân. Tuy nhiên, vì khoe khoang tài năng của mình nên Ngộ Không đã bị sư phụ đuổi đi.
Về sau, Tôn Ngộ Không được Ngọc Đế mời lên Thiên đình với mục đích giao cho một chức vụ nhỏ để dễ điều khiển Tôn Ngộ Không hơn. Tuy có chức quan nhưng Ngộ Không không được coi trọng, sau khi không được mời dự tiệc, Ngộ Không đã ăn quả đào Trường Thọ và uống những viên thuốc trường sinh bất tử của Thái Thượng Lão Quân. Khiến Thiên đình đành phải tìm cách khống chế Ngộ Không.
Ngộ Không sau đó phải liên tục kháng cự lại 10 vạn thiên binh, tứ đại thiên vương, Na Tra và Nhị Lang Thần. Cuộc đối đầu khốc liệt cuối cùng kết thúc bằng việc Ngộ Không bị bắt và sau đó Hầu Vương bị xử tử tội, bị áp giải lên đài để hành hình.
Tuy nhiên, Trảm Yêu Đao – sai đao phủ chém đầu, Thiên Hỏa – dùng lửa để đốt và Thiên Lôi Phách – dùng sét đánh cũng không thể làm rụng một chiếc lông của Ngộ Không. Ba đạo hình xử tử Tôn Ngô Không của Thiên Đình đều không thành, khiến các thần tiên đều kinh hãi bất lực.
Cuối cùng, Thái Thượng Lão Quân xin được cho Ngộ Không vào lò Bát Quái để dung luyện thành Kim đan. Tuy nhiên, Kim đan đâu chả thấy mà lại còn giúp Ngộ Không càng mạnh hơn trước, chẳng những không bị tổn thương mà còn có được "Hỏa nhãn kim tinh".
Quốc Tiệp