Xuất hiện dịch bệnh nguy hiểm mới
Tại tọa đàm “Ngành y vượt khó” do Cổng Thông tin điện tử Chính phủ tổ chức sáng 23/2, Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên cho biết, trong thời gian vừa qua, đặc biệt là năm 2022, chúng ta đã tập trung cho công tác phòng, chống dịch.
Trên báo cáo đề nghị của các cơ sở y tế toàn quốc, ý kiến phản ánh của người dân cũng như qua quá trình theo dõi, ông cũng đã chỉ ra những khó khăn, thách thức của ngành y tế trong giai đoạn hiện nay.
Khó khăn đầu tiên đó là Việt Nam hiện nay đứng trước không ít khó khăn và thách thức. Trên thế giới, các quốc gia đều nhận định dịch Covid-19 chưa thể kiểm soát được hoàn toàn và vẫn xuất hiện những biến chủng mới, có nguy cơ diễn biến phức tạp và khó khăn hơn.
Khó khăn thứ hai, cùng với dịch Covid-19, xuất hiện các dịch như sốt xuất huyết, nguy cơ xâm nhập các dịch bệnh nguy hiểm mới nổi như đậu mùa khỉ, viêm gan cấp…chưa rõ nguyên nhân. Cùng với đó, hệ thống y tế còn tồn tại hạn chế chưa giải quyết được quyết liệt ở giai đoạn trước và đã nảy sinh thêm những khó khăn vướng mắc. Đặc biệt, sau Covid-19, ảnh hưởng trực tiếp đến công tác chăm sóc và bảo vệ sức khỏe của nhân dân.
Ba là, hệ thống thể chế liên quan đến lĩnh vực y tế cơ bản đã hoàn thiện nhưng vẫn còn những bất cập nhất định. Đặc biệt, những bất cập liên quan đến mua sắm, đấu thầu, liên doanh liên kết, sử dụng tài sản công. Có nhiều nội dung chưa thể hiện hết được quan điểm chỉ đạo tại Nghị quyết 20, 21 của Hội nghị Trung ương 6 khóa XII.
Khó khăn thứ tư đó là năng lực hệ thống y tế nhất là hệ thống y tế cơ sở và y tế dự phòng cũng còn nhiều hạn chế. Khi dịch Covid-19 còn diễn biến phức tạp và khó dự đoán, xuất hiện các dịch bệnh mới nổi.
Đặc biệt, tỉ lệ tiêm chủng ở một số địa phương, một số khu vực đồng bào dân tộc thiểu số và vùng khó khăn chưa đảm bảo theo quy định. Tình trạng quảng cáo về tác dụng của thực phẩm chức năng chưa đúng với quy định trên môi trường mạng còn diễn biến phức tạp.
Năm là, chất lượng công tác điều hành phục vụ người bệnh tại một số cơ sở vẫn chưa thực sự đáp ứng được yêu cầu của người bệnh, tình trạng quá tải vẫn chưa được giải quyết triệt để, nhất là với các bệnh viện tuyến cuối, các bệnh viện tuyến Trung ương.
Cùng với đó, tình trạng chênh lệch chỉ số sức khỏe như tử vong mẹ, tử vong trẻ em, suy dinh dưỡng ở các vùng… chưa được cải thiện rõ rệt và chưa phát huy được hết lợi thế của lĩnh vực y học cổ truyền của nước ta.
Khó khăn thứ sáu, về công nghiệp sản xuất trang thiết bị y tế để phục vụ nhu cầu khám chữa bệnh thì hiện nay việc sản xuất trong nước mới dừng ở mức trang thiết bị thông dụng, hàm lượng công nghệ còn thấp.
Việc kiểm định trang thiết bị chưa được chú trọng đúng mức. Hệ thống xử lý nước thải, đặc biệt là hệ thống xử lý nước thải ở các cơ ở tuyến tỉnh do đầu tư từ lâu nên hiện nay đã quá tải, xuống cấp, kết quả xử lý nước thải đầu ra chưa đảm bảo được yêu cầu.
Thiếu thuốc, vật tư y tế
Bảy là tình trạng thiếu thuốc, vật tư trang thiết bị y tế ở một số cơ sở y tế trên toàn quốc chưa được khắc phục một cách triệt để.
Số lượng hồ sơ đăng ký cấp giấy đăng ký lưu hành thuốc, trang thiết bị còn tồn đọng lớn, chưa được giải quyết một cách triệt để. Chúng ta đang phải đề nghị với Quốc hội để có giải pháp giải quyết trước mắt cũng như định hướng lâu dài để giải quyết nội dung này.
Thứ tám là quản lý đào tạo chất lượng và nhân lực y tế chưa đáp ứng được yêu cầu thực tế và hội nhập quốc tế. Cùng với đó, tình trạng nghỉ việc, bỏ việc của nhân viên y tế, chuyển từ hệ thống y tế công lập sang y tế ngoài công lập, đặc biệt những cán bộ y tế có tay nghề cao, có kinh nghiệm. Đây cũng là một khó khăn, thách thức đối với ngành y tế.
Khó khăn cuối cùng là chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ thông tin trong lĩnh vực khám chữa bệnh cũng như phòng bệnh chưa đáp ứng được yêu cầu. Ngân sách Nhà nước chi cho y tế, bảo hiểm y tế có tăng nhưng tổng chi bình quân cho đầu người vẫn còn thấp.
"Chúng tôi thống kê thì tỉ lệ chi tiền túi của hộ gia đình cho công tác khám chữa bệnh vẫn ở mức cao, chiếm khoảng 43% tổng chi y tế. Đầu tư bền vững cho các nhóm đối tượng được ngân sách Nhà nước hỗ trợ đóng bảo hiểm y tế vẫn chiếm tỉ lệ rất lớn", ông Tuyên nêu.
Do vậy, theo ông Tuyên đối tượng tham gia bảo hiểm y tế này vẫn chưa bền vững. Bên cạnh đó, phương thức chi trả cho công tác khám, chữa bệnh tiến tới tính đúng, tính đủ để hoàn thiện gói dịch vụ y tế cơ sở cũng chậm được điều chỉnh và chưa đầy đủ. Việc đẩy nhanh tiến độ giải ngân đầu tư công để đảm bảo cho hoàn thiện cơ sở vật chất y tế, phục vụ cho chăm sóc, bảo vệ sức khỏe nhân dân cũng còn hạn chế.
Từ nhận định 9 khó khăn, thách thức nhưng Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên nhấn mạnh, trong năm 2022, ngành y tế được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các cấp ủy Đảng, chính quyền và sự vào cuộc của nhân dân cũng như sự nỗ lực, cố gắng vượt qua mọi khó khăn của cán bộ, nhân viên ngành y tế nên ngành y vẫn đạt được những kết quả đáng trân trọng.
Đó là 3 chỉ tiêu mà Quốc hội giao cho chúng ta đều hoàn thành và hoàn thành vượt mức. 13/16 chỉ tiêu Chính phủ giao cho ngành y tế đã hoàn thành, còn 3 chỉ tiêu cơ bản cũng hoàn thành.
“Phải nói rằng, trong điều kiện khó khăn, thách thức như vậy nhưng ngành y tế đã nỗ lực phấn đấu để hoàn thành cơ bản các chỉ tiêu được Quốc hội, Chính phủ giao. Từng bước làm tốt hơn nữa công tác chăm sóc, bảo vệ sức khỏe của nhân dân trong tình hình mới”, Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên chia sẻ.