Rất khó có khả năng uống sữa đậu nành sẽ thúc đẩy sự phát triển ngực ở nam giới - Ảnh: The Washington Post
Những vấn đề như "uống sữa đậu nành có thể khiến ngực nam giới to ra?" đã được lan truyền khắp mạng xã hội. Nhưng câu trả lời cho câu hỏi này gần như chắc chắn là "Không".
Đậu nành không gây hại, ít rủi ro
Donald Hensrud, phó giáo sư về dinh dưỡng và y tế dự phòng tại Đại học Y khoa Mayo Clinic (bang Minnesota, Mỹ), cho biết: "Rất khó có khả năng uống sữa đậu nành sẽ thúc đẩy sự phát triển ngực ở nam giới. Tôi chưa thấy bằng chứng xác thực nào về việc sữa đậu nành có tác dụng nữ hóa trên nam giới".
Mối lo ngại về tác dụng của đậu nành đối với nam giới có thể nảy sinh vì đậu nành và các loại đậu khác có chứa isoflavone. Đây là những phytoestrogen, hoặc các hợp chất estrogen có cấu trúc tương tự như estrogen của con người.
Tuy nhiên, "chúng có đặc tính sinh học khác với estrogen của con người và không phát huy tác dụng estrogen có hại trên cơ thể trên thực tế, chúng có thể có tác dụng bảo vệ" - Hensrud nói.
Các nghiên cứu nhìn chung không ủng hộ quan điểm cho rằng uống sữa đậu nành sẽ khiến nam giới phát triển ngực, hoặc gặp phải bất kỳ tác động nữ hóa nào khác. Các nghiên cứu cũng bác bỏ quan điểm cho rằng đậu nành làm tăng nguy cơ ung thư vú ở phụ nữ.
Theo David Jenkins - giáo sư đại học tại khoa y tế Temerty, Đại học Toronto, ông chưa thấy bất kỳ dữ liệu nào khiến ông tin rằng uống sữa đậu nành, hoặc ăn các sản phẩm từ đậu nành sẽ thúc đẩy sự nữ hóa ở nam giới, tức là phát triển ngực, hoặc bất kỳ tác dụng không mong muốn tương tự nào đối với sức khỏe, chẳng hạn như ung thư vú ở phụ nữ.
"Tôi khuyên bệnh nhân của mình nên ăn đậu nành, ở cả hai giới. Tôi không nghĩ việc này có bất kỳ rủi ro bệnh tật nào", Jenkins giải thích. Ông cũng nói rằng không có tổ chức y tế lớn nào từng cảnh báo về bất kỳ mối nguy hiểm nào liên quan đến việc tiêu thụ đậu nành.
Ít nhất hai nghiên cứu từ sớm đều mô tả một trường hợp tiêu thụ đậu nành có liên quan đến tác dụng nữ hóa ở nam giới, trong đó có ngực to, rối loạn cương dương và giảm ham muốn tình dục.
Nhưng các chuyên gia chỉ ra rằng cả hai đối tượng đều tiêu thụ lượng đậu nành cao bất thường - có một trường hợp là gần 3 lít sữa đậu nành mỗi ngày - gấp nhiều lần lượng tiêu thụ trong chế độ ăn trung bình.
Hensrud nói: "Đó là lượng sữa đậu nành rất nhiều trên cơ sở uống liên tục, trong khi phần lớn mọi người không uống nhiều nước như vậy hằng ngày. Đây là hai trường hợp bất thường, và chúng không đại diện cho bằng chứng tổng thể về phytoestrogen của đậu nành".
Hensrud cũng đề cập đến các nguyên nhân khác gây ra chứng gynecomastia ở nam giới trẻ: "Sự phát triển của ngực - chứng gynecomastia - thỉnh thoảng xảy ra ở nam giới và nam giới vị thành niên. Quan trọng nhất, có bằng chứng mạnh mẽ cho thấy việc sử dụng đậu nành mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe với ít rủi ro".
Đậu nành có nhiều lợi ích sức khỏe
Nhiều nghiên cứu cũng phát hiện sữa đậu nành và các sản phẩm từ đậu nành khác có thể làm giảm nguy cơ ung thư vú. Đây cũng có thể là lý do cho tỉ lệ mắc ung thư vú thấp ở phụ nữ Nhật Bản - những người có chế độ ăn truyền thống nhiều đậu nành. Theo các nghiên cứu, việc sử dụng đậu nành cũng có thể làm giảm nguy cơ tái phát ung thư vú ở phụ nữ.
Phụ nữ mắc bệnh ung thư vú thụ thể nội tiết dương tính có thể lo lắng về đậu nành, nhưng Hensrud cho biết dữ liệu không chỉ ra nguy cơ lớn hơn. Một nghiên cứu khác chỉ ra tỉ lệ ung thư vú tăng lên ở những phụ nữ Nhật Bản giảm tiêu thụ đậu nành và áp dụng chế độ ăn phương Tây.
Hơn nữa, theo các nghiên cứu, sữa đậu nành có thể có lợi cho tim mạch bằng cách giảm huyết áp, viêm nhiễm và cholesterol lipoprotein tỉ trọng thấp (LDL). Nghiên cứu bổ sung cho thấy đậu nành dường như làm giảm nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt và có thể phòng ngừa mất trí nhớ liên quan đến tuổi già và suy giảm nhận thức.
Sữa đậu nành là thực phẩm chế biến sẵn có thể chứa thêm đường, hương liệu và các thành phần khác. Ngoài ra, những người bị dị ứng đậu nành nên tránh sử dụng thực phẩm này.
Ngoài isoflavone, các thực phẩm từ đậu nành còn rất giàu vitamin B, chất xơ, kali và magie. Không giống như một số protein thực vật, protein đậu nành chứa tất cả 9 axit amin thiết yếu, khiến thực phẩm này trở thành một nguồn protein hoàn chỉnh. Thực phẩm từ đậu nành có thể không lên men hoặc đã lên men - nghĩa là đã được nuôi cấy vi khuẩn, nấm men hoặc nấm mốc có lợi.
"Sữa đậu nành lên men thậm chí còn có nhiều lợi ích sức khỏe hơn, tương tự như các loại thực phẩm lên men khác", Hensrud cho biết.
Mắc bệnh tuyến giáp có phải kiêng đậu nành?
