Vì sao đông y gọi dưa hấu là 'thiên nhiên bạch hổ thang'?

18:14 17/06/2024

Dưa hấu có rất nhiều công dụng trị bệnh, trong đông y được mệnh danh là "thiên nhiên bạch hổ thang", nghĩa là có tác dụng tương tự như cổ phương Bạch hổ thang, một bài thuốc thanh nhiệt tả hỏa điển hình trong dược học cổ truyền.

Dưa hấu ngọt mát, nhiều công dụng - Ảnh: HỒNG HÀ

ThS Hoàng Khánh Toàn, nguyên chủ nhiệm khoa y học cổ truyền, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, cho biết dưa hấu là một vị thuốc rất quý của y học cổ truyền.

Theo dược học cổ truyền,

Vỏ dưa hấu có thể phơi khô, dùng như trà và có nhiều tác dụng - Ảnh: minh họa

Độc đáo vỏ dưa hấu cũng có tác dụng chữa bệnh

ThS Hoàng Khánh Toàn nhấn mạnh, Đông y và kinh nghiệm dân gian coi dưa hấu là một trong những loại hoa quả trọng yếu dùng để giải nhiệt. Vì vậy, dùng dưa hấu kết hợp một vài loại thuốc có tác dụng rất tốt để thanh nhiệt giải thử, trừ phiền chỉ khát, giải rượu và hạ huyết áp…

- Cháo dưa hấu ổn định huyết áp: Dưa hấu (tây qua) 1kg, gạo tấm 0,5kg (nếu không có gạo tấm có thể thay bằng gạo tẻ giã nhỏ), mứt quất 20g, đường phèn 100g. Dưa hấu bỏ vỏ và hạt, thái miếng; mứt quất thái vụn; gạo tấm đãi sạch cho vào nồi ninh nhừ, tiếp đó bỏ dưa hấu và mứt quất vào đun thêm cho chín, chế thêm đường phèn chia ăn vài lần trong ngày.

Công dụng: Mứt quất vị ngọt, tính bình, có công dụng tiêu đàm vận thực; gạo tấm vị ngọt, tính ấm có công dụng kiện tỳ ích vị. Các vị thuốc phối hợp chặt chẽ tạo nên công dụng thanh nhiệt giải thử độc đáo của bài cháo thuốc.

- Nước ép dưa hấu chữa cao huyết áp: Dưa hấu 1,5kg, muối ăn lượng vừa đủ. Dưa rửa sạch, bổ đôi, nạo lấy phần ruột rồi gói vào khăn vải sạch, ép lấy nước; vỏ dưa cạo bỏ vỏ xanh, thái vụn rồi cũng ép lấy nước (nếu có máy ép thì càng tốt); hòa hai thứ nước lại với nhau, pha thêm một chút muối, dùng làm đồ giải khát.

Công dụng: tiêu phiền, giải độc, làm hết khát. Với người bị viêm nhiễm, mụn nhọt, cao huyết áp dùng rất hữu ích. Hoặc vỏ dưa hấu 12g, thảo quyết minh 12g sắc uống thay trà hằng ngày, dùng rất thích hợp cho người cao huyết áp vào mùa hè để ổn định huyết áp. Cũng có thể ăn hạt dưa hấu mỗi ngày 9 - 15g để hạ huyết áp.

- Vỏ dưa hấu ổn định đái tháo đường: Vỏ dưa hấu 150g, khổ qua (mướp đắng) 50g, bí đao 50g. Vỏ dưa hấu gọt bỏ vỏ xanh, thái vụn; khổ qua và bí đao đều gọt vỏ bỏ ruột rồi thái vụn. Tất cả cho vào máy ép lấy nước, có thể cho thêm một chút đường phèn, hòa tan rồi dùng làm nước giải khát.

Công dụng: thanh nhiệt giải thử, trừ phiền chỉ khát; dùng làm đồ uống mùa hè rất tốt, đặc biệt với những người bị đái tháo đường, mụn nhọt, viêm đường tiết niệu, béo phì…

- Sốt cao do cảm: Dưa hấu và cà chua lượng vừa đủ. Dưa hấu gọt vỏ, thái nhỏ, ép lấy nước; cà chua luộc qua, bóc bỏ vỏ, nghiền nát rồi đổ nước dưa hấu vào, quấy đều rồi chia uống vài lần.

Công dụng: thanh nhiệt sinh tân, dùng rất tốt với người bị cảm mạo thể phong nhiệt, có biểu hiện: sốt cao, hơi sợ gió và lạnh, có mồ hôi, đau đầu, đau mình mẩy, ho, khạc đờm dính hoặc vàng, họng đau, mũi tắc, chảy nước mũi vàng hôi, miệng khát muốn uống, rêu lưỡi trắng mỏng hoặc hơi vàng, mạch phù sác…

- Sốt, tiểu tiện vàng: Dưa hấu 1kg, cát cánh 25g, đường phèn 100g, gạo tẻ 100g. Dưa hấu bỏ hạt, thái miếng nhỏ, cát cánh cắt thành miếng nhỏ như hạt gạo, gạo tẻ đãi sạch, ngâm nước cho trương lên. Tất cả cho vào nồi ninh nhừ thành cháo, chia ăn vài lần trong ngày.

Công dụng: Thanh nhiệt, giải độc, giải khát trừ phiền, lợi tiểu, dùng làm đồ giải khát, chữa chứng phát sốt, phiền muộn, bức bối, tiểu tiện vàng, lở ngứa, rôm sẩy… do thời tiết quá nóng bức.

Bố dùng tuyệt chiêu ăn dưa hấu để dụ con trai uống thuốc

'Dưa hấu hôm nay ngon quá bố ơi', bé trai said.